داستان های کهن میراثی برای آیندگان

به گزارش خبرگزاری صدا وسیما مرکز مهاباد، "یکی بود یکی نبود" جمله ای آشنا که ما را به دوران شیرین کودکی می برد و محفل ها و دورهمی های گرم و صمیمی را یادآور می شود.

بسياري از شب نشيني ها و مهماني هاي شبانه ايرانيان با سنت هاي ملي و آيين هاي مذهبي پيونده خورده بود و رنگ خاصی به مجالس و مهمانی ها بخشیده بود.

کاک محمد که 50 سال است با قصه گویی، تنور دورهمی های روستایی را در شبهای سرد و بلند سال گرم می کند می گوید: از 16 سالگی بخاطر علاقه ای که به قصه های فولکلور داشتم از روستایی به روستای دیگر می رفتم و این قصه ها را در ذهنم ثبت و ضبط می کردم.

صدیق، یکی از روستاییان می گوید: قصه های زیادی از کاک محمد یاد گرفته ام و می خواهم این قصه ها را برای مردم یادآوری کنم تا این قصه ها از نسلی به نسل دیگر منتقل شده  و راوی میراث گذشتگان باشد.

یک مدرس قصه ‌گویی و نمایشنامه ‌نویسی در مهاباد می گوید: قصه و قصه ‌گویی هنری با قدمت دیرینه است که نه چیزی توانسته جایش را بگیرد و نه به دست فراموشی سپرده شده ‌است.

پاکزاد افزود: قصه گویی هنری است که با ابزار پایه و بنیادین قصه می‌تواند در تربیت و فرهنگ سازی نقش آفرینی کند و هنری کهن محسوب می‌شود که عمر شکل‌گیری آن به زمان شکل گیری داستان‌ها و افسانه‌ها برمی‌گردد.

زهرا پاک روش از کارشناسان ادبی می گوید: بخش بزرگی از میراث فرهنگی و ادبی ایران که به ما رسیده، داستانها و افسانه‌هایی است که نخستین ‌بار از زبان همین نقالان درگذشته‌ های دور شنیده شده است.

وی افزود: فرهنگ قصه گویی قدمتی کهن در تاریخ ایران دارد و این فرهنگ نسل به نسل از گذشتگان به ما رسیده و با وجود فن آوری های نوین توانسته جایگاه خود را حفظ کند.

پاک روش میگوید: از نظر زبان شناسی، موضوع و رویدادهایی را که در این قصه های فولکلوریک روی داده، می توان در این قصه ها پیدا کرد و دوباره آنها را خواند ،اما زمانه تغییر کرده و قصه ها هم با آمدن فضای مجازی تا حدودی رنگ باخته اند.

سلیمان کاک رسولی از مشاوران خانواده در مهاباد میگوید: قصه ها، بهترین راه برای گفت وگو با كودكان در مورد سوء رفتارهای شان است و رفتارهای كودك ترسو و خجالتی، كودك پرخاشگر و قلدر و... را می توانید با قصه ها درمان كنید.

وی افزد: قصه ها حكم شربت شیرینی را دارند كه با آن می توان تلخی دارو را به راحتی تحمل پذیر كرد.

محمد حسن فرخی جامعه شناس می گوید: علاوه بر این تغییرات فرهنگی که در جامعه بوجود آمده، تغییرات اقتصادی هم این دگرگونی را موجب شده است.

این جامعه شناس افزود: قصه گویی و قصه نویسی یکی از بخش های بسیار مهم و تأثیر گذار و رایج هنری است و نقش تربیتی آن در ریشه سازی انسانها و جوامع بشری و سوق دادن آنها به سوی اهداف و مقاصد متعالی تأثیر گذار و سودمند است.

روانشناس مهابادی هم بر این باور است:تحقیقات روان شناسان کودک نشان می دهد قصه گویی، بلند قصه گفتن هنگام خواب و نظم و ترتیب داشتن قصه گویی در دوران ٢ تا ٧ سالگی همه از عوامل موثر و زمینه ساز زنده کردن فرهنگ مطالعه در کودکان است.

دکتر مصطفوی تاکید کرد: استمرار قصه گویی در این دوران در آینده از این کودکان خوانندگانی خوب و ماهر می سازد.

عبده رییس اداره میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری مهاباد هم گفت: درتلاشیم با کمک دستگاههای فرهنگی مثل آموزش و پرورش، فرهنگ و ارشاد اسلامی و کانونهای پرورش فکری کودکان و نوجوانان، این موضوع و میراث فرهنگی را ماندگار نگه داریم.

مسوول کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان مهاباد هم گفت: اعضای کا نون پرورش فکری کودکان و نوجوان مهاباد همه ساله د رمسابقات استانی و کشوری در این زمینه فعالیت های خوبی داشته اند.

 افسانه بازیاربا بیان اینکه اعضای این کانون در مهاباد امسال در بیست و دومین جشنواره بین المللی قصه گویی در آذربایجان‌غربی خوش درخشیدند اضافه کرد: در بخش دختران و پسران نارین فرجی، فرزاد جوانمردی و دیلان قهرمان پور هر سه از مهاباد به عنوان برگزیده معرفی شدند و جواز حضور مستقیم در مرحله کشوری را کسب کردند.

وی در ادامه گفت: شیدا نصرتی و شادی پاکزاد از مهاباد هم برگزیدگان بخش زنان بودند و راهی مرحله منطقه‌ای شدند.

قصه گويي از كهن ترين ادبيات است و آنچه آن را به هنر تبديل مي كند، تخيل خلاق جاري در آن است كه در قالب خلاقيت كلامي جلوه گر مي شود.

در دنياي پرمخاطره فناوري امروز، سنت ديرينه و ارزشمند مردمان ايران زمين را نبايد ناديده گرفت و از کنارش به راحتي گذشت.

قصه و قصه گويي نه تنها نبايد فراموش شود، بلکه بايد به جان گرفتن دوباره آن نيز کمک کرد.

نقل آداب و رسوم گذشتگان هرچند کمرنگ شده اما همچنان نقل محافل و مجالسی است که مهمترین برکتش صفا و صمیمیت و دورهمی های بی ریاست.

ساراراهب