انتقاد ایران از اقدام سیاسی و گزینشی شورای حقوق بشر

«کاظم غریب آبادی» در نشست شورای حقوق بشر در ژنو  با تبیین برخی پیشرفت ها و دستاوردهای حقوق بشری ایران در عرصه داخلی و بین الملل، انتصاب گزارشگر ویژه را حاصل اقدام سیاسی و گزینشی شورای حقوق بشر خواند و خواهان پایان بخشیدن به ماموریت وی شد.

بسم الله الرحمن الرحیم

آقای رئیس

عالیجنابان

خانم ها و آقایان؛

سیاست حقوق بشری جمهوری اسلامی ایران، همانگونه که در اهداف و اصول منشور ملل متحد نیز به آن تصریح شده، همواره بر رهیافت تعامل و همکاری در ارتقاء و حمایت از حقوق بشر استوار بوده، به همان میزانی که احترام متقابل به تنوع فرهنگی و ادیان الهی، اجتناب از تقابل، استانداردهای دوگانه و سیاست زدگی مورد تاکید قرار گرفته اند.

آقای رئیس،

ایران بزرگترین دمکراسی در منطقه است که ریشه در دین مبین اسلام، تاریخ و فرهنگ جامعه دارد. در طول 38 سال گذشته بیش از 38 انتخابات در ایران برگزار شده است و مردم ایران مجددا برای شرکت در دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، در اردیبهشت 1396 پای صندوق های رای می روند. تجربه دمکراسی ما مبتنی بر عقلانیت اسلامی است و نباید با عینک دمکراسی سکولارـ لیبرال به آن نگریست. این دمکراسی، ایران را در حوزه های مختلف به کشور پیشرفته ای تبدیل کرده است.

در حالی که ایران عضو بیش از 22 معاهده مرتبط با حقوق بشر می باشد، دو دور از فرایند مکانیسم دوره ای جهانی (یو پی آر) را پشت سر گذاشته و گزارشات نوبه ای خود را به طور منظم به نهادهای معاهداتی حقوق بشری ارائه می کند. در سال 2015 از گزارشگر ویژه حق غذا دعوت شد تا از ایران بازدید نماید. ما همچنین به طور اصولی با درخواست گزارشگر ویژه اقدامات قهری یکجانبه برای بازدید از ایران موافقت نمودیم. در طول دو سال گذشته، چهار بار با گزارشگر ویژه وضعیت حقوق بشر در ایران، و چهار بار با گزارشگران ویژه اقلیت ها، فروش کودکان و اقدامات قهری یکجانبه دیدار کردیم.

دیدار مجدد با گزارشگران ویژه ایران و اقدامات قهری یکجانبه برای این هفته برنامه ریزی شده اند. ایران، همچنین با هدف همکاری و تعامل در حوزه حقوق بشر، در تماس نزدیک با کمیسرعالی حقوق بشر و مقامات دفتر وی می باشد. ایران در طول دو سال گذشته، پانزده دور گفتگوی دوجانبه حقوق بشری با ده کشور و اتحادیه اروپا در راستای ارتقای حقوق بشر و تبادل تجربیات و بهترین رویه ها برگزار نمود.

آقای رئیس،

علاوه بر این، ایران به تلاش های خود در جهت حمایت و ارتقای حقوق بشر در سطح داخلی ادامه داده است که برخی اقدامات و فعالیت‌های ساختاری و هنجاری در طول دو سال گذشته به شرح زیر می باشند:

· تصویب یا بحث و بررسی 22 قانون، طرح یا لایحه در مجلس شورای اسلامی؛

· معرفی بیش از 31 منشور تخصصی حقوق شهروندی توسط دستگاه های اجرایی؛

· ایجاد و راه اندازی بیش از 100 کلینیک حقوق شهروندی؛

· ایجاد 7 ساختار جدید، مانند پست دستیار رئیس جمهوری در امور حقوق شهروندی؛

· برگزاری بیش از 30 سمینار و کارگاه ملی با سمن ها؛

· گنجاندن آموزش های حقوق شهروندی در برنامه درسی مدارس؛

· ارائه آموزش حقوق شهروندی به بیش از 5000 قاضی و کارمند نظام قضایی؛

. ارائه بیش از 410  دوره آموزشی حقوق شهروندی برای ضابطین قضائی؛

· ارائه بیش از 17000 نفر ساعت آموزش حقوق شهروندی برای مدیران و کارکنان دستگاه های اجرایی؛

.  ارائه بیش از 6500 ساعت برنامه آموزشی در زمینه حقوق بشر و حقوق شهروندی از طریق کانال های رادیویی و تلویزیونی.

در آخرین دستاورد نیز نسخه نهائی منشور حقوق شهروندی توسط رئیس جمهوری و با هدف ارتقای حقوق شهروندان در حوزه های مختلف، به طور رسمی رونمایی شد.

آقای رئیس،

با اتکای به این رویکرد ارتقایی و تعاملی، همچنان معتقدیم که انتصاب گزارشگر ویژه در مورد وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران نتیجه فرایندی غیرعادلانه، گزینشی و سیاسی است که کاملا در تقابل با اصل همکاری برای ارتقاء و حمایت از حقوق بشر قرار دارد. در مقابل ما، امروز، اولین گزارش گزارشگر ویژه قرار دارد که متاسفانه دستاوردها و پیشرفت های حقوق بشر در ایران را نادیده گرفته، بلکه بالعکس، مشحون از ادعاهای بی اساس می باشد. این سوال جدی وجود دارد که چرا پاسخ رسمی 102 صفحه ای ایران اصلا در این گزارش منعکس نشده است؟ رویکرد غیرسازنده گزارشگر، همچنین درخصوص مواضع عمومی و بیانیه های وی نیز تداوم یافته است.

 آقای رئیس،

 ایران برای حفاظت از شهروندان خود و جامعه جهانی از شر قاچاق موادمخدر، متحمل هزینه های مالی و انسانی سنگینی شده است. بیش از 4000 نفر از عوامل انتظامی در راه مبارزه با موادمخدر شهید شده اند و ایران صدها میلیون دلار برای انسداد مرزها به منظور جلوگیری از ترانزیت موادمخدر به مقصد کشورهای اروپائی، عربی و آسیای مرکزی هزینه نموده است. مایه تاسف است که گزارشگر از مقابله ایران با موادمخدر که معمولا با جنایات سازمان یافته همراه است، به عنوان وسیله ای جهت تهاجم حقوق بشری علیه ایران استفاده می کند.  یک بخش متمایز گزارش گزارشگر، تلاش موسع آن در موجه جلوه دادن مجرمان، قاچاقچیان موادمخدر، تروریست ها و جاسوسان و اقدامات وحشیانه آنان علیه شهروندان ایرانی می باشد. بخش قابل توجهی از گزارش نیز به دفاع از آنانی اختصاص یافته است که هیچ حقی را برای قربانیان اقدامات خود به رسمیت نمی شناسند. به نظر می رسد گزارشگر ویژه که به تازگی کار خود را آغاز کرده است، قادر به کسب اطلاعات صحیح از منابع قابل اعتماد درخصوص نظام قضایی ایران و استقلال آن نبوده است و از اینرو، پیش داوری هایی را نموده است. برطبق اصل 156 قانون اساسی، قوه قضاییه یک قوه مستقل است و متعاقب بند سه اصل 158 قانون اساسی نیز انتصاب، عزل، احاله وظائف خاص و انتقال قضات از وظائف و اختیارات انحصاری رئیس قوه قضائیه می باشد.

در پایان، مایلم از این فرصت استفاده نموده و بر تعهد ایران به ترویج و حمایت از حقوق بشر در هر کجا و براساس اصل همکاری و گفتگو تاکید نمایم. با توجه به پیشرفت های قابل توجه حقوق بشری در جمهوری اسلامی ایران و تعاملات گسترده و سازنده آن با مکانیسم های بین المللی حقوق بشر، زمان آن فرارسیده است تا به نحو مقتضی به ماموریت گزارشگر ویژه پایان داده شود، چرا که با وجود مکانیسم های مختلف در حوزه حقوق بشر نظیر یو.پی.آر و گزارشگران ویژه موضوعی، تعیین وظیفه داران کشوری به گونه ای گزینشی و جداکردن یک کشور علاوه بر طرح شائبه انگیزه های سیاسی، به همکاری ها نیز لطمه وارد می نماید.