هدف آمریکا: دور کردن اعراب از روسیه

نمایندگان شش کشور عضو شورای همکاری خلیج‌فارس در نشست خود در ریاض که با حضور «دونالد ترامپ» و«سلمان بن عبدالعزیز» برگزار شد، یادداشت تفاهمی در خصوص تأسیس مرکز مبارزه با حمایت مالی از تروریسم امضا کردند، این در حالی است که این کشورها خود از مهمترین حامیان گروه های تروریستی هستند. 

از آنجایی که هم دولت جدید آمریکا و هم سعودی تصریح کرده اند، به شدّت خواستار محدود کردن قدرت و نفوذ ایران هستند، از این رو در چند ماهی که از عمر دولت ترامپ می‌گذرد، شاهد تشدید اقدامات ضد ایرانی در کاخ سفید هستیم. 

اشتباه ها و بی تدبیری های ریاض در منطقه باعث شده عربستان با شکست‌های پی در پی روبرو شود و از تمامی درگیری ها دست خالی خارج شود، بنابراین به زعم آنها تنها راهکار باقیمانده برای ریاض پناه بردن به آمریکا و رژیم اسرائیل است. به همین دلیل آنها تصور می‌کنند سفر ترامپ نقطه عطفی بر تشکیل این ائتلاف می‌باشد. ریاض سفر ترامپ را تاکیدی بر حمایت واشنگتن از متحد خود در برابر رقبای سنتی سعودی‌ها می‌بیند.

روزنامه عرب‌زبان «رای الیوم» در یادداشتی به بررسی نتایج سفر ترامپ به عربستان و پیام این سفر برای منطقه پرداخته است. به نوشته این روزنامه، بر خلاف تلاش پیگیر عربستان برای متقاعد کردن متحدانش به اینکه آمریکا از کشورهای اهل تسنن حمایت می کند، نه در اظهارات دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا و نه در طرح‌ها و برنامه‌های وزارت دفاع (پنتاگون) و سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) نشانی که حاکی از طراحی جنگ علیه ایران باشد دیده نمی شود.

ترامپ در جریان نشست سران اسلامی در ریاض تلاش کرد عرب‌ها را متقاعد کند که به ‌جای روسیه دوباره بر متحدین دیرین خود یعنی آمریکا تکیه کنند.

در این میان، عربستان سعودی و برخی متحدانش در جهان عرب در تلاش هستند مسلمانان را  متقاعد کنند که آمریکا در رقابت شدید با ایران در کنار کشورهای اهل تسنن قرار دارد.

با این حال، به گفته یک منبع نظامی غربی که در پیمان ناتو فعالیت داشت، برخی تصور می‌کنند ترامپ سیاست خصمانه‌ای با ایران دارد اما اظهارات او یک چهارم اظهارات شدید و آتشین جرج بوش علیه تهران و تهدید به جنگ علیه آن هم نیست.

به گفته این منبع، سران عرب خاورمیانه فراموش کرده‌اند نقشه‌های پنتاگون و ناتو شامل هیچ جنگی با ایران نبود از همین رو باید پرسید چطور اکنون پس از امضای توافق هسته‌ای با ایران به فکر جنگ آمریکا علیه ایران هستند؟ 

این منبع غربی همچنین تاکید کرد، نگرانی واقعی غرب به ویژه پنتاگون از این است که برخی کشورهای عربی به روسیه امید ببندند، زیرا آمریکا اکنون توجه خود را بر چین متمرکز کرده است و تعداد زیادی نیرو را به اقیانوس آرام منتقل کرده است در نتیجه عرب ها اکنون خود را از نظر راهبردی تنها می بینند به ویژه در شرایطی که ایران در زمینه صنایع تسلیحاتی پیشرفت کرده است و روسیه نیز تاکید دارد به متحد سوری خود وفادار است.

در این شرایط بسیاری از سران عرب در دو سال اخیر یک یا چند بار راهی مسکو شدند و حتی کشوری در قد و اندازه مصر با سلاح‌های روسی به تغییر زرادخانه نظامی خود اقدام کرد که این شاخص نگران کننده‌ای برای پنتاگون به شمار می آید از همین رو ترامپ سخت به دنبال جذب عبدالفتاح السیسی رئیس جمهور مصر است.

نکته دیگر اینکه بین اظهارات مبالغه آمیز در مورد خرید تسلیحاتی عربستان از آمریکا با واقعیت تفاوت زیادی است، سلاح هایی که قرار است در طول چند سال در اختیار عربستان قرار بگیرد.

در این میان می توان گفت چه بسا نشست سران اسلامی- آمریکایی بتواند هدف مورد نظر آمریکا را تحقق بخشیده و سران عرب خلیج فارس را متقاعد کند که آمریکا شریک آنان است و دلیلی برای نزدیک شدن به روسیه وجود ندارد.

آنچه که در این بین مهم است اینکه هر چند ایران در روزهای گذشته درگیر انتخابات ریاست جمهوری بود ولی در این بین دیپلماسی سعودی ها به شدت از فرصت استفاده کرده و در عرصه بین الملل فعال شده بود و تلاش کرد تا با حمایت آمریکا ائتلاف و فضایی متفاوت علیه ایران تشکیل دهد؛ هر چند که علی رغم تبلیغات رسانه ای گسترده این نشست و تشکیل این ائتلاف جز به جای گذاشتن هزینه های هنگفت برای عربستان نتیجه دیگری در بر نداشت؛ چرا که امنیت تنها چیزی است که با پول و سلاح نمی توان به آن دست یافت.

-------------------------

امین نجار