بهره‌گیری از فناوری بلاک‌چین

حجت الاسلام و المسلمین حمید شهریاری در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا­وسیما، افزود: مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه در دو سال گذشته ­سامانه ثنا (​ثبت نام الکترونیکی) ­ را به عنوان یگانه سامانه احراز هویت قطعی برای مبادله اطلاعات متنی­ ­راه اندازی کرده و این سامانه منحصر به فردی است که با استفاده از آن می‌توانیم خدمت گیرندگان و مشتریان را شناسایی و خدمت را در منطقه حضورشان ارایه کنیم.

معاون رییس قوه قضاییه گفت: هم اکنون خدمتی که ارایه می‌شود ابلاغ الکترونیکی است یعنی ابتدا به وسیله سامانه ثنا شهروندان ما احراز هویت می‌شود و در منطقه‌ای که حاضرند خدمت قضایی به آن‌ها ارایه می‌شود که این خدمت ابلاغ و آگهی الکترونیکی نامیده می‌شود.

شهریاری افزود: هم اکنون سامانه ثنا بر بستر یک سرور مرکزی­ شکل می‌گیرد به طوری که دفاتر خدمات الکترونیکی که تعدادشان تا اواسط سال آینده به هزارو ۴۰۰ دفتر می‌رسد با استفاده از سامانه متمرکز ثنا­ می‌توانند شهروندان را احراز هویت کنند و به صورت رمز یکبار مصرف، احراز هویت شکل می‌گیرد و بر روی تلفن همراه اشخاص پس از دریافت کد رمز­ و ورود به سامانه ابلاغ به واسطه آن کد رمز، ­ شهروندان می‌توانند ابلاغ خود را ببینند.

 

رییس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه گفت: اتفاقی که در سامانه ثنای فعلی می‌افتد این است که احراز هویت در یک سرور مرکزی و متمرکز انجام می‌شود. اما هم اکنون در حال طراحی سامانه جدید ثنای ۲ هستیم که این سامانه بر مبنای­ زنجیره بلوکی (بلاک چین) ­ شکل می‌گیرد که در این نوع شناسایی هویت مشتریان دو مرحله وجود دارد که یکی احراز هویت مشتری­ و دیگری احراز صلاحیت برای دریافت خدمت خاص است که این‌ها همه بر بستر زنجیره بلوکی شکل می‌گیرد.

شهریاری افزود: در این فضا احتیاج به سازمان مرکزی برای احراز هویت نخواهیم داشت بلکه هر کدام از دفاتر الکترونیک خدمات قضایی می‌توانند شهروند را به صورت مستقل احراز هویت و بر مبنای آن، احراز صلاحیت کنند تا بر این اساس خدمت ارایه شود.

وی گفت: در حقیقت شهروندان در محل حضور خود در خانه یا دفتر کار احراز هویت می‌شوند بدون اینکه نیازی به سرور‌های مرکزی باشد و این کار به صورت غیر متمرکز شکل می‌گیرد به طوری که هر دفتر خدمات می‌تواند تائیدیه ­برای احراز هویت به کل سیستم ارسال کند و با این کار اعتبار سنجی شکل می‌گیرد و این بر مبنای رمز نگاری شدن احراز هویت و احراز صلاحیت است.

 

معاون رییس قوه قضاییه گفت: مزیتی که زنجیره بلوکی برای شناسایی هویت خدمت گیرندگان دارد این است که ما اگر احیانا دچار قطعی سیستم شدیم مشکلی در سامانه به وجود نمی‌آید و در محل حضور شهروندان به دلیل وجود اطلاعات رمزنگاری شده در کل این زنجیره بلوکی نیازی نیست که به سرور مرکزی وصل شوند و یا بخواهند از آن تاییدیه بگیرند که این انقلاب و گام دوم در عدالت الکترونیکی محسوب می‌شود.

شهریاری افزود: با این اقدام تحولی چشمگیر در دستگاه قضایی روی خواهد داد و­ کار ما در دستگاه قضایی­ در حوزه زنجیره بلوکی با ثنای ۲ آغاز می‌شود، اما این اتمام کار نیست و گام‌های دیگری تعریف کرده ایم که یکی از آن‌ها ایجاد ثبت اسناد عادی بر مبنای زنجیره بلوکی است که بر این مبنا می‌توانیم مالکیت و اعتماد را در میان شهروندان به صورت توزیع یافته مدیریت کنیم.

وی گفت: با این کار نیازی به سازمان‌های رسمی برای ثبت اسناد نخواهد بود و دفاتر کل جمع آوری می‌شود و این دفاتر به صورت رمز نگاری شده در اختیار همه شهروندان است و شهروندان خودشان می‌توانند همتایان خود را پیدا کنند و بر مبنای اعتمادی که بر بستر زنجیره بلوکی تحقق پیدا کرده است مالکیت خود را مبادله کنند­ و­ با این فناوری در آینده دیگر به هیچ نهاد مستقل و متمرکزی که این مالکیت در آن شکل بگیرد نیازی نخواهیم داشت.

 

رییس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه افزود: اگر ثنای ۲ به ثمر بنشیند بحث ثبت اسناد عادی انجام خواهد شد و قطعا اگر در این مسیر به توفیق برسیم تحول اساسی در ثبت اسناد رسمی هم رخ خواهد داد.

شهریاری­ گفت: با این اقدام دیگر شهروندان در مواردی که حضور در دادگاه ضروری نیست همه خدمات خود را از طریق ثنای ۲ بر بستر زنجیره بلوکی دریافت می‌کنند.

وی افزود:­ توصیه ما به همه سازمان‌هایی که نیازمند احراز هویت برای مبادله محتوا‌های متنی هستند این است که از سامانه ثنا استفاده کنند.

شهریاری گفت: هم اکنون بیش از ۲۰ میلیون شهروند در سامانه ثنا ثبت نام کرده اند­ و بر بستر شبکه قابلیت شناسایی دارند و همه سازمان‌های دولتی و حاکمیتی می‌توانند از این بستر که طرحی ملی است برای احراز هویت شهروندان استفاده کنند و هر خدمتی می‌خواهند ارایه کنند.