آمریکا با نقض برجام باعث اوضاع کنونی شد

به گزارش سرويس بين الملل خبرگزاري صدا و سيما به نقل از سی ان ان؛ مجري اين شبکه تلويزيوني پس از اعلام خبر سفر فرستاده رئیس جمهور فرانسه به تهران برای گفتگو با مقامات ایران در ارتباط با آخرین تحولات مربوط به برنامه جامع اقدام مشترک برجام، در ارتباط تصویری مستقیم با ناتالی توچی، مشاور ویژه فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا (در رم) در این باره گفت و گو کرد.

مجری سی ان ان گفتگوي تصویری را اینطور شروع کرد که اتحادیه اروپا در وضعیت بدی گرفتار شده است. آیا اینطور نیست؟

توچی گفت: بله همینطور است. زیرا آمریکا از یک سال و سه ماه پیش برجام را نقض کرده است و وضعی به وجود آورده است که یکی از طرف های این توافقنامه به تعهداتش پایبند نبوده است و همین مسئله انگیزه ای شده است تا طرف مقابل یعنی ایران همین کار را بکند.

وي افزود آنچه که تاکنون شاهد آن بوده ایم این بوده است که ایرانی ها دو موضوع را اعلام کرده اند. آنها نخست اعلام کردند که موجودی اورانیوم غنی شده انبار شده خود را از مقدار اعلامی 300 کیلوگرم افزایش می دهند. و حالا می بینیم که برای دومین بار اعلام می کنند غنای اورانیوم خود را از 3.67 درصد اعلامی در برجام افزایش می دهند. هر دوی این اقداماتی که ایران تاکنون اتخاذ کرده است به منزل نقض و تخطی از برجام نیستند. ولی با محدودیت هایی که در برجام برای ایران در نظر گرفته شده است، سازگاری ندارند.

مجری سی ان ان پرسيد: ایران به اتحادیه اروپا 60 روز مهلت داده بود تا از فشارهای اقتصادی وارده به این کشور بکاهند در غیر این صورت آنها سومین گام خود را در افزایش سطح غنی سازی برمی دارند. وزیر امور خارجه ایران امروز در توئیتر نوشت: بولتون و نتانیاهو با پافشاری بر محرومیت ایران از هر گونه غنی سازی اورانیوم، باعث از هم پاشیدن توافقنامه سال 2005 پاریس میان ترویکای اروپایی و ایران شدند. نتیجه چه شد؟ ایران تا سال 2012 سطح غنی سازی اورانیوم را 100 برابر نسبت به قبل افزایش داد. حالا هم آنها ترامپ را تحریک کردند تا از برجام خارج شود. نتیجه مانند گذشته خواهد بود. تیم ب از گذشته درس نگرفت. ولی جهان باید درس بگیرد. ما می بینیم که سه کشور اروپایی امروز اعلام کردند ایران باید از این تهدیدات دست بردارد. یک دیپلمات عالی رتبه فرانسه امروز به تهران رفته است تا با مقامات ایرانی صحبت کند. پیش بینی شما از این مذاکرات چیست؟ فکر می کنید اروپا در شرایط کنونی به چه چیزی دست خواهد یافت؟

توچی گفت: فکر می کنم بهتر است ایرانی ها از تصمیم خود منصرف شوند و به پایبندی کامل به برجام برگردند! ولی به اعتقاد من مهمترین دستاوردی که می توان انتظار داشت از این مذاکرات حاصل شود، این است که اطمینان حاصل شود که ایران مبادا دست به اقدامی بزند که اینطور از آن برداشت شود که این کشور دیگر به برجام پایبند نیست. تا به اینجا افزایش سطح غنی سازی از 3.67 به 4.5 درصد و یا افزایش چند ده کیلوگرمی ذخایر اورانیوم غنی شده ایران به مثابه نقض و تخطی کامل این کشور از برجام نیست.

وي در ادامه مدعي شد: ولی اگر بعد از 60 روز به یکباره ایران اعلام کند که سطح غنی سازی اورانیوم را به 20 درصد افزایش می دهد این بدان معنا خواهد بود که ایرانی ها دیگر به برجام پایبند نیستند. من فکر می کنم چالش اصلی این است که ایرانی ها را متقاعد کنند که همچنان به برجام پایبند بماند ولی چیزی که ایرانی ها انتظار دارند از اروپایی ها و همچنین از چین و روسیه ببینند این است که آنها نیز به طور کامل به مفاد برجام پایبند و متعهد بمانند و ایران بتواند از منافع اقتصادی آن بهره مند شود که در برجام به آنها قول داده شده است.

مجری پرسيد: آیا موافق نیستید که اروپا در وضعیت بسیار دشواری قرار گرفته است؟

توچی گفت: بله وضعیت اروپا بسیار دشوار و بغرنج است. زیرا از یک طرف کشورهای اروپایی -نه تنها سه کشور امضا کننده برجام بلکه همه کشورهای اتحادیه اروپا- که در این مذاکرات میانجیگری کرده اند، معتقدند برجام, نه تنها یکی از ستون های اصلی رژیم منع تکثیر است, بلکه از منظر نظام چندجانبه گرایی بین المللی نیز اهمیت دارد. لذا در شرایط کنونی مهمترین اولویت برای اروپایی ها این است که مطمئن شوند ساز و کاری که که آنها ارائه و رسما بر سر آن توافق کرده اند (یعنی اینستکس) بین ایران و اتحادیه اروپا عملیاتی شود و اولین مبادلات مالی از طریق آن انجام شود.

مجری گفت: خب این سازوکار برای نقل و انتقال چند میلیون دلار است نه ده ها یا صدها میلیون دلار. و این مسئله برای ایرانی ها کافی نیست.

توچی گفت: اگر قرار باشد اقدام قاطعی هرچند کوچک بر داشته شود، مستلزم صرف زمان است. ولی این موضوع برای همه مثل روز روشن است که اگر ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری 2020 پیروز شود و سیاست کنونی او در برابر ایران بدون تغییر بماند، بسیار بعید است که ساختار کنونی برجام به همین شکل باقی بماند.

وي افزود ولی مسئله این است که آیا ما می توانیم به اندازه کافی کاری کنیم که مطمئن شویم ایران در پاسخ به تخطی و نقض جدی برجام از سوی آمریکا، کاری نخواهد کرد که به منزله تخطی و نقضی جدی برجام تلقی شود. اما آیا ما می توانیم برجام را حفظ کنیم. مسلما بله ولی نه اینکه این کار چند سال طول خواهد کشید. نه به هیچ عنوان. صحبت از چند ماه است. خب این موضوع چالش هایی دارد ولی نمی توان گفت که حل این چالش ها غیرممکن است.