متن کامل مصاحبه ظریف با اشپیگل

وزیر خارجه ایران گفت : اروپایی‌ها هیچ مبنای قانونی برای فعال کردن مکانیسم حل اختلاف برجام ندارند

به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما از برلین ، وزیر امور خارجه کشورمان در مصاحبه با اشپیگل به اروپایی‌ها هشدار داد.
آقای ظریف که به پرسش‌های کریستیانه هوفمان، خبرنگار هفته نامه اشپیگل پاسخ می‌داد گفت: اروپایی‌ها هیچ مبنای قانونی برای فعال کردن مکانیسم حل اختلاف برجام ندارند.
وی افزود: رئیس جمهور ایران اعلام کرده است که در صورت بازگشت دوباره تحریم‌های سازمان ملل، ایران اقدامات مختلفی از جمله خروج احتمالی از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای را انجام خواهد داد.

متن مصاحبه که در پایگاه اینترنتی اشپیگل منتشر شد، به شرح زیر است:

خبرنگار اشپیگل: آقای ظریف، ایران و آمریکا ۴۰ سال است که دشمن یکدیگرند و شما دست کم ۲۰ سال است که سمت‌های بلندپایه‌ای در بخش سیاست خارجی ایران داشته اید. آیا تاکنون اوضاع به اندازه الان خطرناک شده است؟

ظریف: قبل از همه، باید حرفتان را اصلاح کنم. من ۳۰ سال است که پست‌های مهمی داشته ام؛ و این کار همواره دشوار بوده است. ما در ۴۰ سال گذشته، چند بار در آستانه جنگ قرار گرفتیم. این بار، بسیار وخیم است، چون دولت آمریکا عملیاتی تروریستی علیه یک مقام دولت ایران انجام داد. هرگز قبلاً چنین چیزی رخ نداده بود.

اشپیگل: آیا تنش آ‏فرینی‌های بیشتری در راه است؟

ظریف: این حمله مبتنی بر یک سوءبرداشت بود. آمریکا باور داشت که با ترور سردار قاسم سلیمانی، جایگاه خود را در منطقه بهبود خواهد بخشید. مایک پمپئو، وزیر خارجه در صفحه اش در توئیتر نوشت مردم (ایران) در خیابان‌ها رقص و پایکوبی می‌کنند. اما مراسم تشییع عظیمی برپا شد. (ترور سردار سلیمانی) لحظه بسیار دشواری را در این منطقه ایجاد کرده است. قطعاً این به نفع آمریکا نخواهد بود.

اشپیگل: مقامات ایران قسم خورده اند انتقام ترور سلیمانی را خواهند گرفت. تا همین حالا، پایگاه نظامیان آمریکایی در عراق هدف حمله موشکی قرار گرفته است. آیا باید نگران اقدامات (تلافی جویانه) بیشتر شما بود؟

ظریف: حمله به پایگاه نظامی در عراق، که آمریکا عملیات خود را از آنجا انجام داد، پاسخ نظامی رسمی ایران بود. هیچ قصدی برای تحمیل هیچ گونه تلفات با حمله موشکی وجود نداشت- ما از حق دفاع از خود به شیوه‌ای متناسب استفاده کردیم. اما پاسخ واقعی از سوی مردم منطقه خواهد بود، که نشان می‌دهند از رفتار آمریکا کاملاً بیزارند. آمریکایی‌ها خواهند دید که سلیمانی به عنوان یک شهید (با شهادتش) بسیار مؤثرتر از یک سردار سلیمانی خواهد بود.

اشپیگل: آیا ممکن است تندرو‌ها در آمریکا، این واکنش ملایم ایران را نشانه ضعف تلقی کنند؟

ظریف: خسارتی که ما به آمریکا تحمیل کرده ایم، گسترده است، زیرا آمریکا با همه قدرت نظامی اش، نتوانست از اصابت موشک‌ها (ی ایران) به پایگاه خود جلوگیری کند، و این نشان می‌دهد که آمریکا چقدر آسیب پذیر است. اما با نفرتی که آمریکا (علیه خود) در مردم منطقه ایجاد کرده است، نظامیان آمریکایی آسیب واقعی را، به خودشان زده اند. کشتن سلیمانی شروع پایان حضور آمریکا -به ویژه در عراق، و همچنین دیگر نقاط منطقه است. شاید همین فردا این اتفاق نیفتد، اما ما تاریخی هزاران ساله داریم، و عجله‌ای نداریم.

اشپیگل: کشته شدن (شهادت) سلیمانی چه تاثیری بر ایران و سیاست هایش در منطقه خواهد گذاشت؟
ظریف: سردار سلیمانی فرد بسیار مهمی بود. مرگ وی ضایعه‌ای غیرقابل جبران برای ایران و شخص خود من است. من یک دوست خوب را از دست دادم. اما مرگ وی تاثیری بری سیاست ایران در منطقه نخواهد داشت.

ظریف در پاسخ به سئوال خبرنگار اشپیگل درخصوص تاثیر سردار سلیمانی بر راهبرد ایران در منطقه گفت: آمریکا، اروپا و کل جامعه بین المللی به خاطر پیروزی بر داعش مدیون سردار سلیمانی هستند. واقعیت‌ها در منطقه برای آمریکا قابل فهم نیست. آن‌ها همواره از گروه‌های نیابتی دم می‌زنند، اما ایران هیچ گروه نیابتی ندارد. گروه‌های نیابتی میلیون‌ها نفر را برای شرکت در مراسم تشییع یک فرمانده، به خیابان نمی‌آورد.

ظریف درباره تحولات منطقه بخصوص اوضاع عراق و لبنان گفت: اعتراضات در عراق و لبنان، علیه فساد مالی و نقص‌هایی است که مردم در دولتشان می‌بینند. اما فوران احساسات در پی ترور سلیمانی رابطه واقعی را نشان داده است. برای هر سیاستی حامیان و مخالفانی وجود داشت.

اشپیگل: این در مورد ایران هم صدق می‌کند. مدت وحدت ملی پس از کشته شدن سلیمانی کوتاه بود. مردم اکنون، بعد از آنکه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران به طور تصادفی یک هواپیمای مسافری اوکراین را سرنگون کرد، بار دیگر اعتراضات را برپا کرده اند.

ظریف در پاسخ به سئوال خبرنگار اشپیگل که به حضور میلیونی مردم در مراسم تشییع سردار سلیمانی و همراهان و وقایع پس از سقوط هواپیمای اوکراینی ارتباط داشت گفت: مردم از مرگ این همه جوان بااستعداد در یک سانحه هوایی یکه خوردند. بسیاری از دانشجویان (در این سانحه) کسی را که می‌شناختند از دست دادند. شرایط، احساسی بود. این وضعیتی دشوار و پیچیده در در زمانی دشوار بود. دیگران به زمان بسیار بیشتری نیاز داشتند. حدود ۳۲ سال پیش، آمریکا یک هواپیمای مسافری ایران را سرنگون کرد. آن‌ها تا امروز هنوز عذرخواهی رسمی نکرده اند. حتی افسر آمریکایی که مسئول سرنگونی آن هواپیما بود، نشان دریافت کرد. در حالی که فردی که هواپیمای اوکراین را (در تهران) سرنگون کرد، اکنون در زندان است.

وزیر خارجه کشورمان در ادامه با اشاره به اینکه پرواز هواپیمای اوکراینی در آن موقع زمانی یک تصمیم فنی بود، افزود : ما اوکراینی ها، مالک هواپیما، و بوئینگ را برای شرکت (در تحقیقات) دعوت کرده ایم. ما پذیرای شرکت دیگران (در تحقیقات) هستیم. ما مشغول اجرای تحقیقات مناسب مبتنی بر شرایط بین المللی هستیم.

ظریف: نگرانی من به عنوان وزیر امور خارجه این است که جامعه بین الملل در خصوص تحولات داخلی ایران دچار سوء برداشت هستند. من به غرب درباره هر نوع سوء برداشتی که منجر به اتخاذ سیاست‌های اشتباه شود هشدار می‌دهم. رئیس جمهور ترامپ فکر می‌کرد با اعمال تحریم‌ها علیه ایران، دولت طی چند ماه سقوط می‌کند. اکنون دو سال است که او سیاست اعمال فشار حداکثری را دنبال می‌کند، اما هنوز به هدفش نرسیده است.

ظریف در پاسخ به سئوالی درباره رفتار اروپا در قبال خروج ترامپ در ماه مه ۲۰۱۸ از توافق هسته‌ای گفت: متاسفانه اروپایی‌ها به ایران مانند شریک خود نگاه نمی‌کنند. ما ساز و کار حل اختلاف را در سال ۲۰۱۸ فعال کردیم. در نتیجه این روند اروپایی ها، روسیه، چین و ایران بیانیه‌ای در ژوئن ۲۰۱۸ منتشر کردند. در این بیانیه گفته شده که ضروری است ایران از نظر اقتصادی از توافق هسته‌ای یا همان برنامه جامع اقدام مشترک سود ببرد. اما اروپایی‌ها هیچ کاری انجام ندادند. آن‌ها به تعهداتشان عمل نکردند. اروپایی‌ها باید خودبرتر بینی و تکبرشان را کنار بگذارند.

ظریف تصریح کرد : ما توافق را نقض نمی‌کنیم. ما طبق برجام عمل می‌کنیم. بگذارید این موضوع را برای اروپایی‌ها روشن کنم: اگر آن‌ها بخواهند به تعهداتشان عمل کنند ما هم آماده ایم تا فورا به تعهدات قبلی بازگردیم. اما عمل به تعهدات فقط این نیست که اعلام کنند به برجام پایبند هستند. من هم می‌توانم اعلام کنم ما به توافق پایبند هستیم، این توافق را دوست داریم و می‌خواهیم برای همیشه باقی بماند. گفتن کلمات آسان است. اروپا باید نشان دهد که اقدام عملی انجام خواهد داد، اما تا به حال چه کاری انجام داده اند؟ ساز و کار اینستکس اساسا یک شرکت حسابداری است که باوجود گذشت بیش از یک سال و نیم از خروج آمریکا از برجام، اروپایی‌ها هنوز نتوانسته‌اند یک تراکنش موفقیت‌آمیز از طریق آن انجام دهند.

ظریف در پاسخ به سئوال خبرنگار اشپیگل که پرسید آیا توافق هسته‌ای مرده است؟ گفت: خیر. بازرسی‌ها و راستی‌آزمایی‌ها درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران بخش مهمی از توافق است که همچنان ادامه دارد. اروپایی‌ها به به بخش‌هایی از تعهداتشان عمل نکرده‌اند و ایران هم بخش‌هایی از تعهداتش را عمل نکرده است، اما این به معنی مرگ برجام نیست.

اشپیگل: اگر ایران نتواند در مدت ۳۰ روز با اروپایی‌ها به توافق برسد موضوع به شورای امنیت سازمان ملل خواهد رفت و تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران دوباره اعمال خواهد شد. این امر می‌تواند پایانی برای توافق باشد.
ظریف : اروپایی‌ها هیچ مبنای قانونی برای فعال کردن ساز و کار حل اختلاف ندارند. آن‌ها صرفا برای اینکه اروپایی و چشم آبی هستند نمی‌توانند موضوعی را به شورای امنیت ارجاع دهند. فقط ما نیستیم که این گونه فکر می‌کنیم، بلکه روس‌ها و چینی‌ها هم همین عقیده را دارند.

اشپیگل: شما چه انتظاری از اروپا دارید؟
ظریف: این یک فاجعه برای اروپایی‌هاست که نوکر آمریکا باشند. هر کسی که یک جانبه‌گرایی را بپذیرد به آن‌ها (آمریکا) کمک می‌کند. اروپایی‌ها به ما می‌گویند ببخشید ما نمی‌توانیم کاری انجام دهیم. اروپایی‌ها نمی‌توانند در برابر ترامپ سر خم کنند و در عین حال نقش یک فرد قوی را در برابر ایران بازی کنند.

اشپیگل: پاسخ ایران به بازگشت مجدد تحریم‌های سازمان ملل چه خواهد بود؟
ظریف: حسن روحانی رئیس جمهور ایران طی نامه‌ای به طرف‌های توافق اعلام کرده است که چه اقداماتی اتخاذ خواهیم کرد.

اشپیگل: لطفا می‌شود برای خوانندگان ما توضیح دهید؟
ظریف: خوانندگان شما باید بدانند که اروپا مسئول همه پیامد‌ها خواهند بود.

اشپیگل: ایران تهدید کرده از پیمان منع گسترش هسته‌ای، ان پی تی، خارج می‌شود.
ظریف: این موضوع در نامه ذکر شده است.

اشپیگل: آیا این بدان معنی است که ایران به سمت ساخت سلاح هسته‌ای پیش خواهد رفت؟
ظریف: خیر، تصمیم ما برای نساختن بمب اتم از معاهده ان‌پی‌تی نشات نگرفته است‎، بلکه ناشی از اعتقادات اخلاقی و باور راهبردی ما است. همانطور که گفتم ممکن است بر سر خیلی از مسائل در ایران اتفاق آرا نباشد، اما رهبر معظم ایران فتوایی برای منع تولید سلاح‌های کشتار جمعی صادر کرده است.

اشپیگل: آیا کشته شدن (شهادت) سردار سپهبد قاسم سلیمانی این ملاحظات راهبردی را تغییر داده است؟
ظریف: خیر، زیرا ملاحظات اخلاقی به رفتار غیرقانونی دیگران بستگی ندارد.