موسم خرمن خوش رنگ گل

گل محمدی که به آن گل سرخ نیز می‌گویند در شهرهای کاشان، خوی، ارومیه، ورامین و مشهد کشت می‌شود ولی گل سرخ تولید شده در شهرستان خوی معطرترین  گل سرخ دنیا است که برداشت آن از اواسط اردیبهشت ماه آغاز و تا اواخر خرداد ماه هر سال ادامه دارد.

این گیاه کم آب بر که سال 1374 به ثبت ملی رسیده است، عموما در حاشیه باغات خوی، ارومیه و میاندوآب کشت می‌شود ولی نوع کشت شده در خوی به خاطر طبع گرمی که دارد مشتری پسندتر است.

گل محمدی طاقت هوای گرم را ندارد از اینرو در خنکای صبح باغداران پس از نماز صبح برای چیدن گل محمدی که در زبان محلی به آن "قزل گول" یا همان " گل سرخ" می‌گویند، کم کم عزم رفتن به باغات را می کند، برداشت این گل اصول خاص خودش را دارد؛ وقت برداشت باید دقت شود فقط قسمت گل چیده شود نه ساقه و برگ‌ها ونگهداری این گل از زمان برداشت از مزرعه تا رسیدن به دست مشتری نیز ظرافت خاص خود را می‌طلبد و اگر جای نگهداری گل‌های تازه چیده شده گرم باشد گل رنگ، بو و خاصیت خود را از دست می‌دهد و سیاه می‌شود که گل سیاه رنگ مشتری پسند نیست و دورریز می‌شود.

در حال حاضر از گل محمدی تولیدی استان برای تهیه مربا و گلاب‌گیری بهره برده می‌شود و شکوفه‌های خشک شده این گل در بازارهای جهانی مشتریان خوبی دارد که با ایجاد زیرساخت‌های لازم می‌توان علاوه بر ایجاد اشتغال، با فرآوری گل محمدی، آن را به عنوان برند مرغوب گل محمدی به سایر کشورها صادر کرد.

تهیه 30 نوع مربا از گل محمدی

محمد مرادی باغدار خویی در این خصوص می‌گوید: چینش و نگهداری گل محمدی باید با دقت انجام شود تا همچنان مشتری‌پسند باشد.

وی با بیان اینکه از گل محمدی تازه چیده شده و خشک شده گل محمدی ۳۰ نوع مربا تهیه می‌کنند، افزود: استفاده از سایر محصولات محلی در تهیه این مرباها نیز هنر زنان این منطقه است که با مخلوط شیره انگور(دوشاب)، کنجد، گردو و ... به گل محمدی، مرباهای متنوعی درست می کنند.

این باغدار خویی تصریح کرد: کاشان با گل محمدی در سطح کشور مطرح می‌شود ولی عطر گل محمدی خوی زبانزد است و از جایی که گل محمدی خوی خاصیت و طبع گرم دارد، برای تهیه مربا و گیاهان دارویی می‌توان از آن استفاده کرد.

مرادی اعلام کرد: استفاده از گل محمدی برای درمان بیماری‌های گوارشی و ضعف عمومی بدن، اسهال، زخم معده و درمان روده، بیماری‌های پوستی و بیماری‌های قلبی موثر است.

ضرورت صنعتی‌سازی پروسه کشت تا فرآوری گل‌محمدی‌

عضو هیئت‌ علمی دانشگاه ارومیه گفت: ایجاد زیرساخت‌های لازم برای فرآوری گل محمدی مورد غفلت واقع شده که در صورت تحقق این امر، علاوه بر ایجاد اشتغال، ارزآوری قابل توجهی نیز برای کشور خواهد داشت.

رضا وردی‌نژاد افزود: این گیاه بسیار کم آب‌بر بوده و در شرایط فعلی دریاچه ارومیه، کشت این گیاه توصیه می‌شود.

وی راه‌اندازی واحدهای اسانس‌گیری و شرکت‌های صادراتی برای فرآورده‌های گل محمدی را مورد تاکید قرار داد و اذعان داشت: برای این منظور نیازمند سرمایه‌گذاری هستیم، در غیر این صورت این گیاه همچنان به صورت سنتی کشت، برداشت و به بازار عرضه می‌شود و سودآوری آن نیز چندان نخواهد بود.

برداشت 510 تن گل محمدی در آذربابجان‌غربی

رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌غربی نیز در این خصوص با اشاره به کشت گل محمدی در حاشیه باغات شهرهای مختلف استان، گفت: هرچند آمار دقیقی از میزان اراضی زیر کشت گل محمدی وجود ندارد ولی براساس آمار موجود، در ۳۶۱ هکتار از اراضی استان گل محمدی کشت شده است.

اکبر کرامتی تصریح کرد: گل محمدی گیاهی مقاوم در برابر کم آبی و مخاطرات طبیعی است که ظرفیت عظیمی برای ایجاد ارزش افزوده دارد که می‌توان با ایجاد زنجیره ارزش افزوده نزدیک به 140 نوع محصول غذایی، آرایشی، بهداشتی دارویی از آن تولید کرد اما این رقم کمتر از پنج محصول است و اغلب به گلاب و مربا محدود می‌شود.

وی افزود: میزان تولید گل تر از اراضی زیر کشت این محصول در استان بیش از ۵۱۰ تن است که در مقایسه با سال‌ گذشته ۵ درصد افزایش داشته است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌غربی اعلام کرد: سالانه بیش از ۸۰۰ هزار لیتر گلاب از گل محمدی در مناطق مختلف استان از جمله شهرستانهای ارومیه، مهاباد ، خوی و پیرانشهر استحصال می‌شود.

کرامتی با بیان اینکه متوسط عملکرد برگ گل محمدی در هر هکتار ۳ کیلو و ۶۰۰ گرم است، اضافه کرد: ارقام مورد استفاده برای کشت این محصول در سطح استان اغلب گل محمدی خوی بوده و از ارقام محلی کاشان نیز به صورت محدود برای کشت استفاده می شود که بیشترین سطح زیر کشت مربوط به شهرستان‌های خوی و ارومیه است.

وی با اشاره به مصارف گل محمدی افزود: از ۸۰ درصد محصولات برای عرق‌گیری و مابقی به صورت گلبرگ خشک برای تهیه گل قند، مربا و سایر مصارف خوراکی، مصرف تازه خوری و حدود پنج درصد به صورت غنچه خشک به منظور صادرات استفاده می شود.