تلاش ۱۰۰ روزه برای اجرای شعار وفاق ملی

مجری: حمایت معیشتی از اقشار آسیب پذیر جامعه چگونه صورت می گیرد؟

رئیس‌جمهور: فعلا قرار شد دکتر عارف جلوی روند قبلی را بگیرد. ما برای خرید گندم پولی نداشتیم و مجبور شدیم از مقام معظم رهبری اجازه بگیریم  و بر خلاف قانون از صندوق منابع لازم را برداریم تا پول گندم کار را بدهیم. در قانون ۱۶۰ هزار میلیارد  تومان بودجه  برای پرداخت به گندم کاران مصوب شده بود در حالی که نیاز ما ۲۲۰ هزار میلیارد تومان بود، علاوه بر این باید قانون را اصلاح می‌کردیم تا بتوانیم از گندم کاران گندم بخریم، واقعیت با عدد و رقمی که نوشته شده بود همخوانی نداشت. برای اضافه کاری شبانه به پرستاران هر ساعت ۲۵ هزار تومان می‌دادند، چه کسی برای این مبلغ کار می‌کند؟ پرستاران حق داشتند که اعتراض می‌کردند، ما با کلی بحث، مُسَکنی زدیم و اضافه کاری را به هشتاد هزار تومان در ساعت افزایش دادیم. منابع آن را از جایی تامین کردیم که پرداخت کنیم اما با این کارها، مساله درست نمی‌شود. این که چگونه این ناترازی را می‌توان حل کرد موضوع ساده‌ای نیست، باید اول اجماعی بین کارشناسان ایجاد شود و بعد با مردم گفت‌وگو کنیم و کارشناسان با مردم حرف بزنند. باید مردم را مطمئن کنیم که اجازه نخواهیم نخواهیم ازنظر معیشتی و زندگی روزمره مشکل پیدا کنند تا بتوانیم اجرا کنیم وگرنه اگر مداخله‌ای کنیم که مردم مشکل پیدا کنند از نظر علمی و از نظر من که مدیریت می‌کنم غیرقابل قبول است و این کار را هم نخواهیم کرد.

مجری: برنامه شما برای غول درآمدخوار خانوار، یعنی مَسکن چیست؟ گفته می‌شود میانگین حدود ۴۲.۴ درصد از درآمد خانوار در مسکن هزینه می‌شود.

رئیس‌جمهور: اگر یک نفر حقوق خود را خرج نکند و نگه دارد شاید سی سال دیگر بتواند به خانه برسد. این همان حرفی است که گفته‌ام.

اگر می‌خواهیم این مشکل را حل کنیم باید بپذیریم که کارشناسان نظر دهند و بعد آن‌ها را همراهی کنیم. اگر آن مبلغی که برای یارانه‌ها، سوخت، گاز، آب و برق می‌دهیم را تبدیل به ریال کنیم، سرانه هر نفر به ۹۰ میلیون تومان می‌رسد. ما اکنون این پول را می‌دهیم ولی هیچ چیزی به هیچ کسی نمی‌رسد، اگر بتوانیم این مسئله را مدیریت و مراقبت کنیم! باید برای این کار نقشه راه نوشته شود که چکار کنیم تا صدمات و عوارض ایجاد نشود ولی برکاتش به جامعه برسد، این طور نیست که بتوان به سادگی برای این مسئله نسخه‌ای آماده کنیم.

مجری: شما می گویید کارشناسان بیایند و برنامه ریزی کند کی این اتفاق خواهد افتاد؟ و کی بازار مسکن درست می‌شود؟ کی گرانی تمام می شود؟ کی تورم کنترل شود؟ همه این‌ها برای مردم مبهم است.

رئیس‌جمهور: ما وعده داده بودیم یک میلیون مسکن بسازیم؟ چرا نشد؟ چرا با مردم صادقانه صحبت نمی‌کنیم، هر آدمی که مدعی است می تواند بسم الله! بیاید و بگوید و ما نوکری‌اش را می‌کنیم. ۸۰۰ هزار نفر برای مسکن ثبت نام کرده اند، ۴۰۰ هزار نفر وام گرفته اند، باری پرداخت این وام و آنچه که باید بسازند بالای هزار همت نیاز است. از کجا می‌خواهند بیاورند؟ آن وقت این طور هزینه‌ها را هدر می‌دهیم. الان من از پشت تریبون به مردم وعده‌های غیرواقعی و غیرصادقانه بدهم فردا هم نتوانم عمل کنم، آنچنان که عمری از این وعده‌ها دادیم و نشد. اگر نظرات کارشناسان  را بپذیریم ، در عرض همین چهار سال می‌توانیم خیلی از مشکلات را اصلاح کنیم به شرط این که اول خودمان را در دولت اصلاح کنیم و بعد مردم باور کنند که می‌خواهیم به آنها خدمت کنیم.  ما نمی‌خواهیم برای خودمان کاری کنیم بلکه قصد خدمت به مردم را داریم ولی باید واقعیت ها را بپذیریم. این که وقتی کارشناسان نظر دادند با آنها همراهی کنیم. تلاش می کنیم این مشکلات رفع بشود. نه این که وعده دهیم امسال یا سال آینده. یک عمری است از این حرف ها زده ایم و وعده داده ایم ولی هیچ اتفاقی نیفتاده.

مجری: آیا این گرانی‌ها از جمله در لبنیات ، خودرو و نان از دوره قبل برنامه ریزی شده است ؟

رئیس‌جمهور: اصلا پولی در کار نیست، چقدر پول باید می دادند؟ ۱۵ میلیارد دلار! پنج میلیارد هم پول پیشخور کرده‌اند، چقدر داده اند؟ ۱۲ میلیارد آن هم تا آخر سال. از جای دیگری پول برداشته‌اند به جای دیگری داده‌اند که باید پول آنها را بدهیم،‌ از پول شرکت‌ها برداشته‌اند و پیش خور کرده اند. در حال حاضر  رقمی که ما می‌توانیم درآمد داشته باشیم ۱۲ میلیارد دلار است. یکی بگوید این مبلغ ۲۰ میلیارد است و دروغ می‌گویید! تازه ما این را با اجازه   ۱۵ میلیارد دلار کردیم. ولی اینها مُسکن است، اگر در سال آینده اتفاقی رخ ندهد و ترامپ که آمده کاری کاری نکند ۱۲ میلیارد است. اما ما می توانیم مشکل را حل کنیم.

مجری: در برنامه توسعه گفته اند که باید به ساخت ۵ میلیون مسکن برسیم،  بحث حقوق‌ها هم شد واقعا با این حقوقها نباید مردم به خرید منزل فکر کنند. افزایش حقوقها در بودجه سال آینده ۲۰ درصد است.

رئیس‌جمهور: ۲۰ تا ۴۰ درصد.

مجری: توجه به تورمی که داریم ؟

رئیس‌جمهور تورم ۳۴ درصد است. ما با ناترازی مواجه‌ایم ام اگر ناترازی‌ها را مدیریت کنیم می‌توانیم بر مشکلات غلبه کنیم، حتی اگر عددی که در یارانه‌ها سرانه‌اش برای هر نفر ۹۰ میلیون است را ۲۰ میلیون تومان هم برای هر فرد ایرانی در نظر بگیریم چه اتفاقی می‌افتد؟ ما همه این مشکلات را می‌توانیم حل کنیم به شرط این که اولا صادقانه عدد و رقم‌ها را ذاعلام کنیم و ثانیا وعده ندهیم که یک میلیون مسکن می‌سازیم و نسازیم. چرا نساختیم؟ در حال حاضر نتوانستیم پول پرستاران و پاداش بازنشسته‌ها را پرداخت کنیم. تلاش می‌کنیم منابع ایجاد کنیم؛ قانون حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان مصوب کرده است اما نیاز این افراد ۷۰ هزار میلیارد تومان است.

مجری: آیا این گرانی‌هایی که هم‌زمان با شروع به کار دولت چهاردهم اتفاق افتاد از قبل برنامه‌ریزی شده بود؟ از جمله، افزایش ۳۰ درصدی قیمت لبنیات، گرانی خودروهای داخلی و صدور مجوز برای افزایش قیمت نان که همه این‌ها به‌سرعت اتفاق افتاد؟

رئیس جمهور:چقدر باید پول می‌دادند؟ ۱۵ میلیارد، پنج میلیارد هم از گذشته بود. ما چقدر توانستیم درآمد کسب کنیم؟ ۱۲ میلیارد. موضوعی که در ابتدا با آن مواجه شدیم، مشکلات ناشی از برداشت‌های پیشین از منابع مالی بود. بخشی از منابع شرکت‌ها پیش‌خور شده و مبالغی از شرکت‌ها و بانک‌ها گرفته شده بود که اکنون باید بازپرداخت شود.

عددی که اکنون برای درآمد پیش‌بینی می‌کنیم، حدود ۱۲ میلیارد است. اگر کسی می‌گوید این عدد صحیح نیست و بیشتر است، باید مستندات ارائه دهد؛ مثلاً ۲۰ میلیارد است و آن را جای دیگری هزینه کردید. ما تازه اجازه گرفتیم و ۱۲ میلیارد را به ۱۵ میلیارد رساندیم. تازه این مُسکن است. با توجه به آمدن ترامپ اگر اتفاقی نیافتد، ۱۲ میلیارد است.

مجری: آقای دکتر چون در برنامه هفتم اشاره شده به ۵ میلیون ساخت مسکن دست پیدا کنیم، صحبت حقوق‌ها هم شد که با این ارقام حقوقی، مردم اصلاً نباید به خرید مسکن فکر کنند؛ افزایش حقوق‌ها ۲۰ تا ۴۰ درصد در بودجه سال آینده دیده شده است. با توجه به تورم ۳۰ درصدی آیا جبران خواهد شد؟

رئیس‌جمهور: مشکلاتی نظیر ناترازی همچنان در بودجه پابرجا است و ما باید این ناترازی‌ها را مدیریت کنیم. فرض را بر این بگذاریم که سرانه این ناترازی صحیح نیست؛ اگر ۲۰ میلیون هم باشد برای هر فرد ایرانی چه اتفاقی می‌افتد؟ ما همه این مشکلات را می‌توانیم حل کنیم، به شرط اینکه اعداد و ارقام را صادقانه اعلام کنیم، نه اینکه بگوییم ۱ میلیون مَسکن می‌سازیم و نسازیم.

چرا نتوانستیم بسازیم؟ اینکه وعده‌ای بدهیم و فردا نتوانم و نشود اجرا کرد. الان در پاداش پرستاری و بازنشسته‌ها به مشکل بر خورد‌ه‌ایم. آن چیزی که در قانون مشخص کردند، حدود بیست و چند هزار میلیارد است، نیازی که این‌ها دارند بالای ۷۰ هزار میلیارد است که باید آن را از جایی جبران کنیم.

مجری: آیا قرار بود اعتبار لازم برای متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان از آن ۱ درصدی که بر مالیات ارزش افزوده بود، در نظر گرفته شود؟

رئیس جمهور:۵۰ هزار میلیارد تومان به ۷۵ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است. برای جبران این افزایش، باید مبلغی معادل ۲۵ هزار میلیارد تومان تأمین شود، که این مبلغ نشان‌دهنده کسری بودجه است.

مجری:پس در حال حاضر مجبوریم مرحله به مرحله اجرا کنیم؟

رئیس‌جمهور: ما تلاش می‌کنیم تا پرداخت‌های لازم از جمله پاداش‌ها، انجام شود. برای این منظور، با اخذ مجوز از مقام معظم رهبری، بخشی از منابع مالی مورد نیاز تأمین شده است. همچنین در این راستا، اقداماتی انجام دادیم و تلاش‌های فراوانی صورت گرفته است؛ با این حال، واقعیت این است که مشکلات مالی همچنان وجود دارند و شرایط موجود نیازمند مدیریت دقیق و مستمر است.

اگر نتوانیم برنامه‌ریزی دقیقی انجام دهیم، فردا با مشکلات بسیار بزرگ‌تری مواجه خواهیم شد. ما توان درمان این مشکلات را داریم و این کار را خواهیم کرد. همچنین، با مردم گفتگو خواهیم کرد و تلاش می‌کنیم عدالت را در جامعه محقق کنیم.

نباید این‌گونه باشد که من، با منزل و امکانات بیشتر، از یارانه سوخت، برق، گاز و نفت بهره بیشتری ببرم، در حالی که فردی که در روستا یا حاشیه تهران زندگی می‌کند و یک کارمند است، تنها یک‌صدم من از این منابع استفاده کند.

مثلاً بر اساس آمار، منطقه یک و دو تهران به اندازه کل مناطق دیگر از گاز استفاده می‌کنند. این موضوع نشان‌دهنده نابرابری در بهره‌مندی از منابع است. کسی که امکانات بیشتری دارد، مصرف بیشتری می‌کند و کسی که در مناطق کم‌برخوردار زندگی می‌کند، در مضیقه بیشتری است. بنابراین، ما باید در این زمینه بازنگری کنیم و به سمت توزیع عادلانه‌تر حرکت کنیم.

اگر ما بخواهیم به سیاست‌های فعلی ادامه دهیم، باید این سؤال را از خودمان بپرسیم که چرا منابع را به‌صورت مساوی و بدون توجه به مصرف واقعی توزیع کنیم؟ مثلاً فردی که استخر شخصی دارد و از گاز دولتی برای گرم‌کردن آن استفاده می‌کند، چرا باید یارانه گاز دریافت کند؟ این اصلاً منطقی نیست.

باید با مردم صادقانه صحبت کنیم. زمانی که مردم متوجه شوند این یارانه‌ها به شکلی عادلانه توزیع می‌شوند، آن را می‌پذیرند. فردی که درآمد کافی دارد و می‌تواند هزینه مصرف خود را بپردازد. چرا باید از منابع عمومی یارانه بگیرد؟

در هیچ جای دنیا چنین چیزی معمول نیست که منابع انرژی یارانه‌ای به افراد مرفه داده شود، در حالی‌که اقشار کم‌درآمد روزبه‌روز تحت فشار بیشتری قرار می‌گیرند. این ناعادلانه است و باید اصلاح شود.

مجری: دولت چهاردهم همزمان با آغاز به کار خود با تنش‌های شدید منطقه‌ای روبه‌رو شد. مسائل غزه را همچنان داشتیم. این تنش‌ها به لبنان کشیده شد و شاهد اتفاقات ناگواری برای فرماندهان مقاومت بودیم، ازجمله ترور جناب اسماعیل هنیه در تهران. این حوادث در ادامه به سوریه سرایت کرد. پس از اعلام توافق آتش‌بس در لبنان، به نظر می‌رسد که شیطنت‌ها به سمت دیگری از منطقه معطوف شده است و حالا در سوریه با فعالیت‌های تروریستی مواجه هستیم. ما مطلعیم که امروز شما رایزنی‌های تلفنی گسترده‌ای انجام داده‌اید. همچنین، سیاست خارجی ایران و سفرهایی که آقای عراقچی انجام می‌دهد، بازتاب‌های گسترده‌ای داشته است؛ ازجمله شامی که در دمشق صرف شد، نشان‌دهنده آرامش نسبی در این شهر بود. خیلی صریح بفرمایید آیا ایران برنامه‌ای برای حضور نظامی مستقیم در سوریه خواهد داشت؟

رئیس‌جمهور: آنچه از شرایط کنونی توصیف کردید، یادآور توطئه‌هایی است که برخی از بیرون نشسته و طراحی می‌کردند. علت اینکه من اصلاً تصمیم گرفتم کاندیدا شوم، این بود که در نگاه اول احساس کردم باید تلاش کنم مردم را به پای صندوق‌های رأی بیاورم؛ چرا که آنها تمام تلاش‌شان را می‌کردند تا مردم را دلسرد کنند و در کشور جو ناامیدی و بی‌اعتمادی ایجاد کنند.

خوشبختانه مردم اعتماد کردند، رأی دادند و حضور گسترده و باارزشی داشتند. البته ممکن است برخی این تحلیل را نپسندند، اما تصور خارج‌نشنیان به گونه‌ای بود که گویی ایران به سمت فروپاشی می‌رفت؛ مردم دیگر پای صندوق نمی‌آمدند، نارضایتی فراگیر شده بود و مشکلات متعددی به وجود آمده بود. از طرفی، ما نیز با برخی اقدامات خود، باعث نارضایتی مردم شده بودیم. طبیعتاً در چنین فضایی، مخالفان هر کاری دلشان می‌خواست انجام می‌دادند.

همان روزی که دولت ما روی کار آمد، همان شب در تهران اسماعیل هنیه را ترور کردند. باور و امیدی که در مردم ایجاد شده بود، هدف قرار گرفت؛ آنها می‌خواستند این امید را دوباره به ناامیدی تبدیل کنند. هدفشان این بود که اجازه ندهند ما بتوانیم در عمل مشکلات مردم را حل کنیم و یا مردم باور کنند که ما برای حل مشکلاتشان آمده‌ایم.

در مناظرات تلویزیونی بارها گفته‌ام که اولین گام برای حل مشکلات، وحدت و انسجام داخلی است. ما باید در داخل کشور با هم متحد باشیم تا بتوانیم شرایط را بهبود بخشیم.

هیات دولت را با این نگاه شکل دادیم و نگاه به قومیت‌ها را طوری ترتیب دادیم که ایران متعلق به همه ایرانیان است، نه به یک دسته، جناح، یا تفکر خاص. هر کسی که برای این آب و خاک خدمت کند و در جهت سربلندی تلاشی ایران انجام دهد، قابل احترام بوده و دست او را می‌بوسیم و از آن استقبال خواهیم کرد.

ما با دنیا، به‌ویژه همسایگانمان، برادر هستیم. زمانی همه ما در یک نقشه قرار داشتیم، اما استعمارگران آمدند و با کشیدن خطوط مرزی ما را از هم جدا کردند و این جدایی را بهانه‌ای برای ایجاد اختلاف کردند. اکنون نیز تلاش می‌کنند میان ما دشمنی و نزاع بیندازند، اما باید هوشیار باشیم و اجازه ندهیم این دعواها شکل بگیرد.

روز دوشنبه با امیر قطر، نخست‌وزیر عراق، بشار اسد و رئیس جمهور روسیه صحبت کردم. موضوع بحث این بود که نباید به تروریست‌ها و توطئه‌گران اجازه دهیم تا دوباره منطقه را به جنگ و خونریزی بکشانند. این وظیفه‌ای است که باید با استفاده از دیپلماسی و هماهنگی با کشورهای همسایه انجام دهیم.

ما با کشورهای مسلمان و دیگر همسایگانمان برادر هستیم. تمامیت ارضی همه کشورها برای ما محترم است و نباید به هیچ بهانه‌ای به آن تعرض شود. هر کاری که از دستمان برآید برای ایجاد امنیت، آرامش و مقابله با تروریست‌ها انجام خواهیم داد و این تلاش‌ها را با کشورهای همسایه، برادر و دوستانمان هماهنگ خواهیم کرد.